ایت الله ؟
آیت‌الله (به‌معنای «نشانه خدا و کسی که می‌تواند افراد را برای شناخت خدا راهنمایی می‌کند») لقبی است که برای برخی از روحانیون مذهب شیعه جعفری در نظر گرفته می‌شود.
کاربرد عرفی
کاربرد این لقب قاعده و قانون خاصی ندارد و نمی‌توان درجه تحصیلی خاصی را مساوی با آن دانست اما برخی معتقدند بر اساس کاربرد عرفی آن در دوران معاصر لقب آیت‌الله به افرادی گفته می‌شود که دوره تحصیلی خارج فقه و اصول را به اتمام رسانده و به مرحله اجتهاد رسیده باشند، هرچند در بسیاری از موارد خلاف این دیده می‌شود. برخی فقهای دیگر نیز یافتن معیار و قاعده برای این عنوان و عناوین مشابه مانند حجت‌الاسلام و ثقةالاسلام را بی‌فایده دانسته‌اند.[۱]
سابقه تاریخی
کاربرد تاریخی این لقب به علامه حلی فقیه قرن هفتم هجری اشاره دارد و تا قرن چهاردهم این لقب تنها مختص وی بود. در این دوران محمدمهدی بحرالعلوم نیز از سوی برخی آیت‌الله خوانده شد و چند دهه بعد از لقب آیت‌الله برای اشاره به فقهای دیگری چون شیخ مرتضی انصاری و محمدحسن شیرازی نیز استفاده شد.
در دوران معاصر
مورخان مشروطه برای اشاره به برخی فقهای آن دوران همچون محمدکاظم خراسانی نیز از لقب آیت‌الله استفاده کردند و پس از تشکیل حوزه علمیه قم توسط شیخ عبدالکریم حائری تعدادی از استادان این حوزه نیز به آیت‌الله معروف شدند.[۲]
رتبه لقب
این لقب بالاتر از «ثقه‌الاسلام»، «حجت‌الاسلام» و «حجت‌الاسلام‌والمسلیمن»، و پایین‌تر از «آیت‌الله‌العظمی» است.[۱] القاب روحانیون اگرچه از نظر سلسله مراتب با یکدیگر متفاوت هستند، اما مرزبندی رسمی برای آن‌ها وجود ندارد.
پانویس
↑ ۱٫۰ ۱٫۱ «نظر مراجع تقلید درباره القاب علمی روحانیون» (فارسی). شیعه‌آنلاین. بازبینی‌شده در ۲۱ تیر ۱۳۸۸.
↑ معنی آیت الله و حجت الاسلام و المسلمین چیست؟ به چه کسانی اطلاق می‌شود؟
منابع
نظر مراجع تقلید دربارهٔ القاب علمی روحانیون، شیعه‌آنلاین، برداشت شده در ۲۱ تیر ۱۳۸۸.
